Είναι αδιαφιλονίκητο πως οι προεδρικές εκλογές του 2016 στην Αμερική έχουν χαραχτεί έντονα στην μνήμη όλο του κόσμου, και ιδίως των Αμερικανών, λόγω του κλίματος αντιπαλότητας που δημιούργησαν μεταξύ ψηφοφόρων και της αβεβαιότητας που προέκυψε για το μέλλον σε πολιτικό και κοινωνικό επίπεδo.
Θα μπορούσαμε να πούμε πως η ύπαρξη διαφορετικών αντιλήψεων όχι μόνο κατασκεύασε αντιμέτωπα στρατόπεδα αλλά επαναπροσδιόρισε την ταυτότητα των ανθρώπων, με αποτέλεσμα να προκύψουν καινούριες προσωπικότητες, μετασχηματισμένες σε ιδεολογικά υποχείρια.
Είναι σημαντικό να αναφέρουμε πως η προεκλογική καμπάνια του Ντόναλτ Τραμπ είχε ιδιαίτερο αντίκτυπο στους παραδοσιακούς πατριώτες Αμερικανούς, οι οποίοι αγαπούσαν και αγαπούν την χώρα τους, δίνοντας προτεραιότητα σε αυτήν έναντι άλλων.
Αυτή η ιδεολογία βέβαια εγκυμονεί κινδύνους όπως τις ρατσιστικές συμπεριφορές και ιμπεριαλιστικές τάσεις (εμείς εναντίον όλων) αλλά θεωρώ πως θα ήταν ανώριμο να πραγματοποιήσουμε τυφλή ταυτοποίηση της αγάπης για την πατρίδα με παθολογικό εθνικισμό. Κάθε ιδέα έχει ένα μεγάλο φάσμα έκφρασης, μέσα στο οποίο βρίσκεται και η ενδεχόμενη συμπεριφορά ενός “ηγέτη”, που αλλάζει μορφή πριν και μετά την εκλογή του.
Συμπληρωματικά, καλό θα ήταν να μην βιαζόμαστε να δείξουμε με το δάχτυλο και να αποδώσουμε ευθύνες, καθώς μιλάμε για μια Αμερική η οποία ήταν ήδη διχασμένη. Ο Τραμπ αποτέλεσε το σύμπτωμα, όχι το αίτιο.
Έτσι λοιπόν, σε αυτήν την εποχή της αβεβαιότητας και των διαφορών, και μέσω των Εθνικών Εκλογών του 2016, ο Αμερικανός ultra runner Rickey Gates αποφάσισε να δώσει το εναρκτήριο λάκτισμα στο εγχείρημα που είχε καιρό στο μυαλό του: Να τρέξει από την μια μεριά της Αμερικής στην άλλη. Ο Gates συνειδητοποίησε πως η ταυτότητα της Αμερικής με την οποία ήταν οικείος, δεν ήταν απαραίτητα η πραγματική. Έτσι, γεμάτος ενθουσιασμό και περιέργεια αποφάσισε να εξερευνήσει αυτοπροσώπως και με αμεσότητα την χώρα του, με την ελπίδα να καταφέρει να κατανοήσει τους συμπατριώτες του.
Πώς αλλιώς θα ήταν δυνατό να εκπληρώσει κάτι τέτοιο; Τρέχοντας, φυσικά!
Ο Gates ξεκίνησε από την άκρη του Ατλαντικού Ωκεανού στην Νότια Καρολίνα, με το ταξίδι του ως στον Ειρηνικό Ωκεανό στην Καλιφόρνια, να διαρκεί 5 μήνες και σχεδόν 3700 μίλια. Ένα ταξίδι το οποίο ξεκίνησε για την αναζήτηση της πραγματικής ταυτότητας της Αμερικής εν μέσω πολιτικών αναταράξεων, τελικά καταλήγει να είναι μια ιστορία προσωπικής ταυτότητας καθώς ο Gates ξεκινάει να ανακαλύπτει διαύγεια και νόημα στην δικιά του ζωή.
Rickey Gates — Transamericana
Συζήτηση
Προσωπικά, όντας ο ίδιος εξαιρετικά ενθουσιώδης για τέτοια εγχειρήματα, διαβάζοντας την περιγραφή έμεινα στην καρέκλα μου μαγεμένος. Έπειτα, εκπληρώνοντας το κομμάτι του εαυτού μου που υπεραναλύει τα πάντα, αποφάσισα να προσεγγίσω το ντοκιμαντερ Transamericana με ωριμότητα και σύνεση.
Ήμουν σίγουρος από την πρώτη στιγμή πως μια δρομική εξερεύνηση όπως αυτή εγκυμονεί δεκάδες κινδύνους και χάος, τα οποία βέβαια εναγκαλίζουν την προοπτική στιγμών πραγματικής χαράς και ενόρασης. Ωστόσο, πριν πατήσω το πρώτο play, αναρωτιόμουν τι βρίσκεται εκεί έξω το οποίο είναι άξιο εξερεύνησης στο πλαίσιο της πολιτικής ιδεολογίας; Ήμουν πεπεισμένος πως οι άνθρωποι με ακραίες αντιλήψεις αποτελούν υποχείρια μιας ψυχής χωρίς θέληση για συμβιβασμό και παραγωγικό διάλογο.
Δεν μπορώ να πω πως τούτη η αντίληψή μου έχει αλλάξει ριζικά από τότε, αλλά έχουν δημιουργηθεί πόρτες μέσα από τις οποίες συχνά αντικρίζω χαρακτήρες και ήρωες που απλά αγωνιούν για ένα καλύτερο μέλλον, χωρίς απαραίτητα να υιοθετούν την χαιρεκακία και τις ακραίες ιδέες του ηγέτη τους. Άνθρωποι, οι οποίοι χαρακτηρίζονται με άδικο και προσβλητικό τρόπο από τα ΜΜΕ, τα οποία αναμφισβήτητα εξυπηρετούν πολιτικά και οικονομικά συμφέροντα μέσω της δημιουργίας φαινομενικών αντιθέσεων μεταξύ των πολιτών. Άλλωστε, εάν είμαστε χωρισμένοι, μας ελέγχουν πιο εύκολα.
Συχνά, είμαστε περισσότερο όμοιοι παρά διαφορετικοί, έχουμε κοινούς στόχους και ελπίδες οι οποίες εκφράζονται είτε με ήπιο είτε με έντονο τρόπο αναλογικά με τις εμπειρίες μας. Ας δώσουμε λίγο χώρο σε ανθρώπους με διαφορετικές αντιλήψεις, όταν εκφράζονται στα όρια του σεβασμού.
Transamericana
Θαρρώ πως κάτι παρόμοιο είχε ο Rickey Gates στο μυαλό του όταν ξεκίνησε να τρέχει από την μια μεριά της Αμερικής στην άλλη, και κάτι ανάλογο αποδεικνύει μέσα από το ντοκιμαντερ Transamericana.
O Gates δεσμεύτηκε να πραγματοποιήσει το ταξίδι κατά μήκος της Αμερικής ξοδεύοντας 1.000$ κάθε μήνα για πέντε μήνες, χωρίς εξωτερική βοήθεια σε μορφή βαν ή RV, και διαμονή στην φύση. Όλα αυτά με σκοπό να επιτρέψει (και να αναγκάσει) τον εαυτό του να έρθει κοντά με ξένους, να κάνει φίλους, να μοιραστεί ψωμί και νερό, να εισέλθει σε αφιλόξενο περιβάλλον και να συνεχίζει.
Το μότο του ήταν απλό: Φαγητό, Μίλια, Φαγητό, Καταφύγιο. Ξανά, για 5 μήνες, 3700 μίλια, 42 χιλιόμετρα την μέρα.
Επίσης, έτρεξε μέσα από αρκετές “κόκκινες” πολιτείες (οι οποίες ψήφισαν υπέρ του Donald Trump), συναντώντας εκεί ανθρώπους ευγενικούς, καλόκαρδους και φιλόξενους, σε αντίθεση με αυτά που παρουσίαζαν τα ΜΜΕ και οι ομοϊδεάτες του.
Στο ταξίδι αυτό, ο Gates πέρα από τον βασικό δρομικό εξοπλισμό, είχε ένα poncho το οποίο φορούσε στις βροχερές ημέρες και παράλληλα ήταν και η σκηνή του για τον βραδινό ύπνο, με την επικάλυψη ενός μουσαμά (ο οποίος κατέληξε να μην είναι τόσο αδιάβροχος όσο έπρεπε). Επίσης, δεν είχε μαζί του ορισμένα βασικά είδη πρώτης ανάγκης (κακώς). Σαφώς, καλό θα ήταν να αναφέρουμε πως είχε πρόσβαση σε τηλέφωνο και διαρκή επικοινωνία με ανθρώπους κατά μήκος της Αμερικής, ώστε να μην φτάσει ποτέ σε σημείο ακραίου κινδύνου.
Συμπληρωματικά, θα ήθελα να αναφέρω πως δεν είμαι από τα άτομα που θυσιάζουν την επίγνωση του κινδύνου στο πάνθεον του ενθουσιασμού για το άγνωστο, και νιώθω πως ούτε ο Rickey είναι από αυτά τα άτομα, καθώς έχει κερδίσει έναν μεγάλο όγκο εμπειρίας στο παρελθόν. Οπότε ας μην βιαστούμε να τον κρίνουμε στο κομμάτι του εξοπλισμού καθώς ο Αμερικανός ultra-runner δείχνει κατά την διάρκεια του εγχειρήματος να έχει έντονη επίγνωση των κινδύνων αλλά παράλληλα εμπιστοσύνη στις δυνάμεις του και μια θέληση να αντιμετωπίσει κατά μέτωπο και άμεσα οποιοδήποτε εμπόδιο εμφανιστεί στο ταξίδι του.
Καθοδόν, το ταξίδι για την εξερεύνηση της ταυτότητας της Αμερικής, βλέπουμε να μεταμορφώνεται σε μια αναζήτηση για τον εαυτό του, όπως αναφέρει ο Rickey, ιδιαίτερα όταν έφτασε στην έρημο του Utah. Στην συγκεκριμένη περίοδο, έφτασε σε ψυχοσωματικά άκρα τα οποία υπήρξαν επικίνδυνα για την υγεία του, αλλά συνάμα απελευθερωτικά για το πνεύμα.
Στο μυαλό μου, το ταξίδι του Rickey μοιάζει αρκετά με την αναγέννηση του Φοίνικα, ο οποίος συμβολίζει το κομμάτι του εαυτού που παραμένει συνεχές μέσα από την διαδικασία του συμβολικού θανάτου και της αναγέννησης. Και αυτό αντανακλάται ξεκάθαρα από την κατάληξη του ταξιδιού του Rickey Gates, όπως αναφέρει και ο ίδιος:
«Αφότου έτρεξα από την μια μεριά της Αμερικής στην άλλη, νιώθω περισσότερο όμοιος με τους ανθρώπους του κόσμου παρά διαφορετικός, ενώ όταν ξεκίνησα συνέβαινε το αντίθετο μέσα μου. Εάν δεν είναι η αίσθηση της σύνδεσης με τους ανθρώπους και τον κόσμο ριζική αλλαγή, η οποία απαιτεί τον συμβολικό θάνατο ενός διαφοροποιημένου ατόμου, τότε τι είναι;».
Κατακλείδα
Που καταλήγουμε;
Για να προλάβω τις σκέψεις σας, οι οποίες αποτέλεσαν και δικό μου κομμάτι, θα ήθελα να αναφέρω πως είναι εύκολο να καταφύγουμε σε ερωτήματα που αμφισβητούν την αγνότητα και την ακεραιότητα των ανθρώπων με διαφορετικές αντιλήψεις από εμάς.
Θα συμφωνήσω στο ότι υπάρχουν ακραίες και επικίνδυνες εκφάνσεις σε κάθε πλευρά του ιδεολογικού φάσματος, οι οποίες δεν δέχονται συζήτηση, είναι επιθετικές και δεν θα πρέπει να γίνονται ανεκτές από εμάς.
Αλλά τι συμβαίνει με τους ήρωες που βρίσκονται στην μέση; Τι συμβαίνει με τους χαρακτήρες που βρίσκονται σε αυτήν την μπλε κουκκίδα και προσπαθούν να βγάλουν μια άκρη, μετά από αλλεπάλληλες απογοητεύσεις από την πολιτική σκηνή; Όσο και αν θέλουν να μας κάνουν να πιστέψουμε πως διαφέρουμε, αν αφήσουμε στην άκρη την κυριαρχία των πολιτικών αντιλήψεων, κατά βάθος είμαστε κατά ένα τεράστιο ποσοστό το ίδιο:
Άνθρωποι που προσπαθούν να επιβιώσουν και να δημιουργήσουν ένα νόημα.
Και αν πάλι δεν επιθυμείτε να συζητήσουμε πολιτικά, ας αφουγκραστούμε την τεράστια προσπάθεια, επιμονή και αντοχή του Rickey Gates στο εγχείρημά του. Ας δώσουμε λίγο χρόνο και χώρο στο δικό του ταξίδι, καθώς αντανακλά την αναγκαιότητα να βιώσουμε το δικό μας και να συνδεθούμε με τους υπόλοιπους ανθρώπους του κόσμου.
Νιώθω πως ο Rickey Gates, πέρα από την περιέργεια που είχε για την εξερεύνηση της ταυτότητας της Αμερικής, ήταν εξαιρετικά ενθουσιώδης για την ανακάλυψη όλου του κόσμου γύρω του. Έτσι, χρησιμοποίησε το τρέξιμο με έναν εναλλακτικό τρόπο, ώστε να έρθει σε άμεση, πραγματική και ειλικρινή επαφή με τον περίγυρό του.
Φαντάζει τρομερό το που μπορούμε να φτάσουμε με απλό εξοπλισμό και ένα ζευγάρι πόδια. Ακόμη, μοιάζει μαγικός ο τρόπος που μας επιτρέπει το τρέξιμο να εξερευνήσουμε το περιβάλλον, τους ανθρώπους γύρω μας και τον εσωτερικό μας κόσμο. Ας αποτελεί αυτό το ταξίδι μια κραυγαλέα μαρτυρία της ποικιλομορφίας και της διάστασης που είναι δυνατό να λάβει αυτό που ονομάζουμε τρέξιμο.
Εν κατακλείδι, ας σκεφτούμε συλλογικά, πως στην τελική ανάλυση, είμαστε πολίτες μια πόλης ή χωριού, σε μια χώρα, σε έναν πλανήτη μέσα σε ένα αχανές σύμπαν.
Τι στο καλό γνωρίζουμε;
Τίποτα, και ας είναι αυτό η αρχή για την επανασύνδεση.
Ας βγάλουμε μια άκρη μαζί.