479 χιλιόμετρα μακριά από την Αθήνα και 48 ώρες φιλοξενίας στην Κόνιτσα μετά, θα σου πω με βεβαιότητα -που η ίδια η εμπειρία της παραμονής μου εδώ γέννησε- πως Ήπειρος δεν είναι μόνο τα Ιωάννινα, τα Ζαγοροχώρια και το «κοσμικό» Πάπιγκο.
Αν είσαι ψαγμένος ταξιδευτής και αγαπάς τις δυνατές εμπειρίες, η Κόνιτσα, είναι το αληθινό πετράδι του τουριστικού στέμματος της Ηπείρου. Ατόφια κι ανόθευτη σου κλείνει με νόημα το μάτι και τις 4 εποχές του χρόνου.
Και δεν ξέρω αν «μιλάει», το βουνό, το ποτάμι, η αίσθηση ελευθερίας που εδώ σφραγίζει τα πάντα – ή απλά το παλαιωμένο τσίπουρο από… χέρι – πάντως άκου τι έχει να σου πει μια πόλη φτιαγμένη από πέτρα, νερό, θαύματα και αυθεντικότητα.
Οι τόποι είναι σαν τους ανθρώπους. Τους μοιάζουν.
( Ή μήπως συμβαίνει το αντίθετο;) Όπως και να έχει το μονότοξο λιθόκτιστο γιοφύρι που σε υποδέχεται μόλις μπεις στην Κόνιτσα είναι το τοπόσημο που χαρακτηρίζει την περιοχή. Θα το δεις παντού, από τις επαγγελματικές κάρτες της Δημοτικής Αρχής μέχρι τα τουριστικά μαγνητάκια. Κι όχι άδικα.
Στιβαρό κι αγέρωχο- όπως ακριβώς και οι ντόπιοι- στέκεται ακριβώς στην είσοδο της χαράδρας του Αώου ποταμού.
Χτίστηκε το 1870 από συνεργείο 50 μαστόρων με επικεφαλής τον Πυρσογιαννίτη πρωτομάστορα Κ. Φρόντζο, έναν αγράμματο λαϊκό τεχνίτη ο οποίος τρία χρόνια νωρίτερα είχε χτίσει το γεφύρι της Πλάκας. Το σκηνικό βγαλμένο από εικονογραφημένο παραμύθι, με την φύση σε οργιώδη κέφια και τους τουρίστες να κουβαλάνε τη βάρκα τους για καγιάκ ή ράφτινγκ και να κατεβαίνουν στο ποτάμι.
Κάτω δεξιά από το γεφύρι, ξεκινά το μονοπάτι που, αποτελεί μια από τις εισόδους στο Παγκόσμιο Γεωπάρκο της UNESCO “Βίκου-Αώου”, διασχίζει την χαράδρα Αώου και μέσα από μια μαγευτική διαδρομή οδηγεί στη Μονή Στομίου (1776).
Η ζωή είναι περιπέτεια
Καλωσήρθατε στη Μέκκα της περιπέτειας και των υπαίθριων δραστηριοτήτων. Το απαράμιλλο, πλούσιο, φυσικό περιβάλλον μέσα στην χαράδρα του Αώου, η χαράδρα του Βίκου, ο Εθνικός Δρυμός Βίκου-Αώου, τα πολυάριθμα μονοπάτια για πεζοπόρους αλλά και έμπειρους ορειβάτες, τα πλούσια και πυκνά δάση, τα τοξωτά γεφύρια, οι τρεις ποταμοί (Αώος, Βοϊδομάτης, Σαραντάπορος αλλά και το σημείο όπου συναντιούνται στην πεδιάδα, συνθέτουν ένα επιβλητικό τοπίο που μοιάζει με πίνακα ζωγραφικής. Ικανό, όμως, να εκτινάξει την αδρεναλίνη σου στα ύψη.
Η περιοχή χάρη στη γεωμορφολογία της και στις πολλές και διαφορετικές δραστηριότητες που προσφέρει, έχει καθιερωθεί ως κέντρο εναλλακτικού τουρισμού και μάλιστα τεσσάρων εποχών.
Στην «πόλη του καγιάκ» μπορείς όλο το χρόνο να απολαύσεις kayak και rafting στον Αώο και στον Βοϊδομάτη. Τα δύο ποτάμια προσφέρουν δυνατές συγκινήσεις τόσο στους αρχάριους όσο και στους πιο έμπειρους του αθλήματος.
Αν θέλεις να έρθεις πιο κοντά στην γη και τον ουρανό, τότε η ποδηλασία βουνού, το αλεξίπτωτο πλαγιάς, η ορειβασία, η αναρρίχηση, το river hiking καθώς και οι διαδρομές off road με οχήματα 4×4 και μηχανές εντούρο και μοτοκρός είναι μερικές δραστηριότητες που θα απολαύσεις 365 μέρες στο χρόνο.
Για τους περιπατητές και τους λάτρεις της ορειβασίας, η ανάβαση στα βουνά του Σμόλικα, του Γράμμου και της Τύμφης είναι στα don’t miss
Φόρεσε hiking boots και περπάτησε στη χαράδρα Βοϊδομάτη (μέσα στον πυρήνα του Εθνικού Δρυμού Βίκου-Αώου) και στη χαράδρα του Αώου. Καθηλωτική εμπειρία -ύμνο στις selfies αποτελούν και οι Δρακόλιμνες με την απόκοσμη ομορφιά τους και τους μύθους που τις αγκαλιάζουν.
Για υπαίθριες δραστηριότητες και adventure trips μπορείς να απευθυνθείς σε πιστοποιημένους experts, όπως ο διεθνής οδηγός βουνού Ηρακλής Μωυσίδης www.thewildgreece.com και ο Αλέξανδρος Νικολόπουλος www.mountainvein.gr.
Ο Θεός και το θαύμα είναι γύρω μας
Εδώ η θρησκευτικότητα σε πιάνει από το χέρι και περπατάει μαζί σου. Η Κόνιτσα είναι ξεκάθαρος προορισμός θρησκευτικού τουρισμού και τόπος ευλογημένος αφού εδώ έζησε πολλά χρόνια του βίου του και ο Άγιος Παϊσιος, που η αγιοκατάταξή του έγινε μόλις το 2015. Ακολουθώντας τα βήματα του Αγίου, ξεναγηθήκαμε στα δικά του μέρη… στο πατρικό του σπίτι, στο εκκλησάκι της Αγίας Βαρβάρας, όπου έγινε η Θεοπτία, στην κρυμμένη Δεντροκλησσιά του στην Αγία Βαρβάρα, καθώς και τον Ιερό Ναό του Αγίου Κοσμά του Αιτωλού.
Η Κόνιτα (στα βλάχικα) αμφιθεατρικά χτισμένη στην πλαγιά της Τραπεζίτσας και με μια εύφορη πεδιάδα όπου ο Αώος συναντιέται με τον Βοϊδομάτη (για ποτάμια μιλάμε) σου κλείνει με νόημα το μάτι και τις 4 εποχές του χρόνου
Αξίζει να επισκεφθείτε και τις πιο γνωστές Μονές, την Μονή Στομίου και την εντυπωσιακή Μονή Μολυβδοσκεπάστου, στα σύνορα μας με την Αλβανία, η εκκλησία της οποίας ήταν παλαιότερα σκεπασμένη με φύλλα μολύβδου, όπου θα προσκυνήσετε τη θαυματουργή εικόνα της Παναγίας.
Το καλό φαγητό είναι θεμέλιο μιας πραγματικής ευτυχίας
Η τοπική γαστρονομία και το ντόπιο τσίπουρο είναι ο πιο σύντομος κι απολαυστικός τρόπος να συνδεθείς με τον τόπο και τους πληθωρικούς ανθρώπους του. Άλλωστε η φιλοξενία κυλάει στο αίμα των Κονιτσαίων.
Έρωτας με την πρώτη μπουκιά και η γευστική εμπειρία που είχαμε στο γεύμα υποδοχής – κάτι σαν glam πικ νικ δίπλα στο ποτάμι -με νοστιμιές που παρασκεύασαν σπουδαστές των ΔΙΕΚ Κόνιτσας και Ιωαννίνων αποκλειστικά και μόνο τοπικά προϊόντα.
Guest star οι πειραγμένοι τραχανοκεφτέδες-ωδή στην Ηπειρώτικη δημιουργική γαστροκουλτούρα.
Οι περίφημες χειροποίητες ηπειρώτικες πίτες -με χαρακτηριστικό τα πολλά ενδιάμεσα φύλλα- ξεπερνούν τη φήμη τους. Το υπέροχο γεύμα στο Γαναδιό στην πλατεία κάτω από τα υπεραιωνόβια πλατάνια όπου η κα Βάσω έφτιαξε επί τόπου μπατσαρόπιτα με τσουκνίδες, τα νόστιμα ψητά και το κοντοσούβλι στο «Κόνιτσα Λωτός Φάρμα», το πανταχού παρόν γαλοτύρι, οι ψητές πέστροφες στην «Αλεξία» και το Κλωστάρι, η ενδιαφέρουσα παραλλαγή του μπακλαβά έκαναν το κουμπί του τζιν να μην κλείνει…
Η επένδυση στην καινοτομία δεν έχει όρια
Στον ηλιόλουστο κάμπο της Κόνιτσας στους πρόποδες της Πίνδου είναι φυτεμένη η απόδειξη πως η νέα γενιά παίζει δυνατά στην έδρα της και βλέπει την ευκαιρία εκεί που άλλοι βλέπουν πρόβλημα.
Κάπως έτσι γεννήθηκε και η επιχείρηση «Ελιξήριο», με την πρώτη φύτευση δέντρων ιπποφαούς στην Ελλάδα.
Ο very stylish Φίλιππος Μπάρμπας μας υποδέχτηκε στη φάρμα του – και έδρα του πιο πετυχημένου super-food της περιοχής, που έγινε περιζήτητο σε όλον τον κόσμο χάρη στις δυνατότητες του παγκόσμιου ψηφιακού marketing. (www.ippofaes.gr)
Αφού μας κέρασε φυσικά σφηνάκια ιπποφαές -με ή χωρίς μέλι-, περήφανα μας είπε για την πρωτιά του στο google και μας ξεπροβόδισε με πολυβιταμινούχα σκευάσματα από ντόπια βότανα που ξύπνησαν τη βιονική γυναίκα μέσα μου. #ganοdermarules
Το σωστό ξενοδοχείο σε κάνει να νιώθεις σαν να ξυπνάς σπίτι σου
Η επιτήδευση δεν κοιμάται εδώ τα βράδια. Η Κόνιτσα διαθέτει αναβαθμισμένο ξενοδοχειακό δυναμικό που υπακούει σε όλους τους κανόνες της σύγχρονης και άνετης φιλοξενίας διατηρώντας την ζεστασιά δίχως να αγωνιά να γίνει “δήθεν mountain resort”.
Check in κάνεις στα Konitsa Mountain Hotel, Lotos Farm, Villa Rustica, Ροδοβόλι, Πανόραμα, Χάμκω, Έπαυλη Αντώνης, και Grand Hotel Δέντρο.
Αν κλείσεις στο παραποτάμιο Γεφύρι, -ζήτα το δωμάτιο no6- για να κοιμηθείς ακούγοντας τον ήχο του ποταμιού.
Ο χορός είναι παγκόσμια γλώσσα
Η μουσική και το τοπικό γλέντι είναι το αόρατο νήμα που θα κάνει ακόμη κι εσένα που ακούς τραπ να μπεις στο χορό και να υποκλιθείς στην ζωντανή μουσική παράδοση αυτού του τόπου. Ανήμερα Κωνσταντίνου κι Ελένης, στο δρόμο προς το Γαναδιό κάναμε ένα πέρασμα από το χωριό Μάζι.
Σ’ ένα από τα πρώτα πανηγύρια του καλοκαιριού -που στήθηκε στο δασάκι του μικρού ξωκλησιού-, ο larger than life Δήμαρχος Νικόλαος Εξάρχου, (ο δεύτερος στη φωτό), παρέα με τους λιγοστούς κατοίκους, έσυρε το χορό. Αλλά και το βράδυ στη μικρή άτυπη γιορτή που στήθηκε, με την ορχήστρα του Δημήτρη Χαλκιά στην «Αλεξία» στην Κλειδωνιά, μαζί με και το τσίπουρο και τις πεντανόστιμες ψητές πέστροφες απολαύσαμε μία Ελλάδα που επιμένει να διασκεδάζει με την ψυχή της.
Πέτρα σημαίνει πείσμα, σημαίνει δύναμη!
Καλντερίμια, γεφύρια, αιωνόβια πλατάνια, αρχοντικά και πέτρα. Πέτρα παντού. Αυτά είναι τα περίφημα Μαστοροχώρια (τα χωριά των μαστόρων), τα χωριά της Λάκκας Αώου καθώς και τα Πέτρινα χωριά (Γανναδιό, Μοναστήρι, Μόλιστα κ.α).
Διαμαντάκια μοναδικής αρχιτεκτονικής που στα θεμέλιά τους κρύβουν την τέχνη των αυτοδίδακτων και την ανθεκτική ψυχή της Ηπείρου. Ξενώνες, ταβέρνες και καφενεία, μετρημένα στα δάχτυλα και λιγοστοί αλλά ζεστοί κάτοικοι που πρώτα θα σε κεράσουν τσίπουρο με μεζέ και μετά θα αρχίσουν να σου εξηγούν γιατί αυτός ο τόπος είναι μαγικός χειμώνα-καλοκαίρι.
Η Ελλάδα είναι παντού
Μόλις λίγες εκατοντάδες μέτρα από την Αλβανία, σκαρφαλωμένο στις ανατολικές πλαγιές του όρους Νεμέρτσικα, το ακριτικό Μολυβδοσκέπαστο, υπήρξε από την αρχαιότητα συγκοινωνιακός κόμβος και σημαντικό οικονομικό και διοικητικό κέντρο.
Σήμερα το χωριό των περίπου 40 κατοίκων και των αμέτρητων πετροκερασιών, μοιάζει να φυλάει τα σύνορα. Μετά την ξενάγησή μας στην Ιερά Μονή Μολυβδοσκεπάστου, από τον Αρχιμανδρίτη Σπυρίδωνα Κατραμάδο, οι ελάχιστοι μόνιμοι κάτοικοι μας καλοδέχτηκαν με ενθουσιασμό μικρού παιδιού στην μικρή πλατεία.
Στα γραφεία του Πολιτιστικού Συλλόγου τους, οι γυναίκες του χωριού μας φίλεψαν τοπικές χειροποίητες πίτες -τι άλλο;- γλυκά ταψιού, και φυσικά τσίπουρο. Το γλυκό κουταλιού κεράσι που αγόρασα δεν πρόλαβε να φτάσει στην Αθήνα. Τα τσίπουρα και τα φασόλια της περιοχής ευτυχώς έφτασαν στους παραλήπτες…
Η φύση έχει τη δύναμη να θεραπεύει
Περίπου 27 χιλιόμετρα από την Κόνιτσα -οδηγώντας σε ένα τοπίο που σχεδόν κουράζεσαι να βλέπεις πράσινο- είναι ο Αμάραντος. Σε απόσταση 5 χιλιομέτρων βόρεια του ομώνυμου χωριού ένας τοσοδούλης οικισμός είναι η επιχειρησιακή έδρα των -μοναδικών στο είδος τους στην Ευρώπη- ατμόλουτρων.
Στα 1.260 μέτρα, μέσα στο πανέμορφο δάσος, το βουνό βγάζει θερμό ατμό μέσα από τα σπλάχνα του. Ακριβώς εκεί στήθηκε μια πλατφόρμα από την οποία «έτρεχε» ο ατμός μέσα από τη γη.
Το σημερινό κτήριο διαμορφώθηκε το 1990 αλλά επειδή δεν έφτανε ο φυσικός ατμός έγινε και συμπληρωματική άντληση.
Η δική μας ξενάγηση έκλεισε με κέρασμα σπιτικό ραβανί από τον ιδιοκτήτη του Konitsa Thermal Center, (www.konitsathermal.gr) Κώστα Ζιάκο και επισφραγίστηκε με την υπόσχεση να επιστρέψουμε στα ξακουστά Λουτρά Αμαράντου Κόνιτσας για να δοκιμάσουμε τις ιαματικές ιδιότητες του ατμόλουτρου.
(Ή τώρα που το καλοσκέφτομαι μήπως καλύτερα τον Οκτώβρη για να δούμε πως φτιάχνεται -και κυρίως πώς …πίνεται, το τσίπουρο με θέα στα βουνά;
Με τα σωστά παπούτσια πας παντού
Την Κόνιτσα πρέπει να την περπατήσεις για να την νιώσεις. Μην έρθεις εδώ χωρίς αθλητικά παπούτσια κι ένα backpack.
Ανόθευτα τοπία ιδιαιτέρου φυσικού κάλλους με αγέρωχα βουνά κι εκπληκτικό ανάγλυφο, περιοχές χαρακτηρισμένες ως Natura, καθώς και το Γεωπάρκο του Βίκου -Αώου, (www.vikosaoosgeopark.com) όλα σου φωνάζουν «συνέχισε να περπατάς»!
Τα ποτάμια, τα πέτρινα γεφύρια, τα σαράντα τέσσερα πανέμορφα χωριά, όπως τα Μαστοροχώρια και τα χωριά της πέτρας, τα χριστιανικά και οθωμανικά μνημεία, το ιστορικό μοναστήρι της Μολυβδοσκέπαστης αλλά και τα γραφικά δρομάκια της πόλης θα σε κάνουν να γράψεις χιλιόμετρα.
Χωρίς όραμα και συνέργειες δεν πας πουθενά…
…κι αυτό είναι κάτι που έχουν καταλάβει καλά οι άνθρωποι του Δήμου.
O εξωστρεφής Δήμαρχος Νικόλαος Εξάρχου και ο πανταχού παρών- ήρεμη δύναμη- Αντιδήμαρχος Αριστείδης Λαζογιάννης -άνθρωποι που δεν αλλάζουν τον τόπο τους με όλα τα καλά του κόσμου- κοιτάζουν μπροστά.
Μέσα από τους μηχανισμούς της Τοπικής Αυτοδιοίκησης αναλαμβάνουν πρωτοβουλίες, ενώνουν δυνάμεις και οραματίζονται την Κόνιτσα των 4 εποχών. (https://www.konitsa.gr)
Αυτό το ταξίδι εξοικείωσης παρέα με μία δυνατή ομάδα από δημοσιογράφους, travel bloggers και ταξιδιωτικούς πράκτορες είναι η δυναμική αρχή εντός προγράμματος ανάπτυξης του τουρισμού, (με έμφαση στον εναλλακτικό και τον θρησκευτικό τουρισμό) και διαμόρφωσης της τοπικής τουριστικής και γαστρονομικής ταυτότητας της ευρείας περιοχής.
Μέχρι την επόμενη φορά…
Σκέφτομαι πως αυτό είναι ένα ταξίδι που εκτός από τα πόδια σου θα μιλήσει και στην ψυχή σου. Περπατήσαμε πολύ, είδαμε και μάθαμε πολλά, φάγαμε πολύ, γελάσαμε πολύ, νιώσαμε πολλά… Κι όμως, χωρίς υπερβολή, το κάθε δικό μας “Πολύ” μοιάζει λίγο μπροστά σε όσα αυτός ο – ανεξερεύνητος τόπος- μπορεί να σε κάνει να ζήσεις.
Δύο μέρες και πολλές μοναδικές εμπειρίες μετά η Κόνιτσα και οι άνθρωποί της επιβεβαιώνουν μία κλασική αρχή του marketing: Η καλύτερη διαφήμιση παραμένει το Μοuth to Μouth (Από στόμα σε στόμα). Κι εμείς μόνο καλά έχουμε να πούμε για αυτόν τον τόπο.
Μέσα από το τζάμι του αυτοκινήτου παρατηρώ τις βουνοκορφές που αλλάζουν όψη ανάλογα με τη θέση του ήλιου. Παραμένουν όμως πάντα αγέρωχες που κόβουν την ανάσα. Αυτά τα βουνά έχουν πραγματικά κάτι μαγικό που σε κάνει να θέλεις να επιστρέφεις.
Special thanks Στην εταιρεία CK Strategies και τον Χρήστο Κουσουρή για την εμπειρία.